Vào lúc 15 giờ 47 phút ( giờ Việt Nam) ngày 05/12/2013, Phiên họp Uỷ ban liên Chính phủ về bảo vệ di sản văn hoá phi vật thể lần thứ 8 của UNESCO diễn ra tại thành phố Baku, nước Cộng hoà Azerbaijan đã khẳng định, Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ của Việt Nam đã đáp ứng được các tiêu chí và chính thức công nhận Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ của Việt Nam vào danh sách di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại.
Nghệ thuật Đờn ca tài tử đã đáp ứng được các tiêu chí như: Được trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác thông qua giáo dục chính thức và không chính thức tại khắp 21 tỉnh phía Nam; liên tục được tái tạo thông qua trao đổi văn hóa với các dân tộc khác nhau, thể hiện sự hoà hợp và tôn trọng lẫn nhau giữa các dân tộc…
Việc Đờn ca tài tử Nam Bộ được vinh danh cho thấy thế giới đánh giá cao loại hình âm nhạc này của Việt Nam, đồng thời chứng tỏ sức sống của văn hoá truyền thống Việt Nam trong dòng chảy hội nhập vào văn hoá thế giới.
Đờn ca tài tử là loại hình nghệ thuật dân gian đặc trưng của vùng Nam Bộ, là nghệ thuật của đàn và ca, do thanh niên nam nữ nông thôn Nam Bộ hát ca sau những giờ lao động. Đờn ca tài tử xuất hiện hơn 100 năm trước, là loại hình diễn tấu có ban nhạc gồm các loại là đàn kìm, đàn cò, đàn tranh và đàn bầu (gọi là tứ tuyệt), sau này, có cách tân bằng cách thay thế độc huyền cầm bằng cây guitar phím lõm. Những người tham gia đờn ca tài tử phần nhiều là bạn bè, chòm xóm, cùng nhau chia sẻ thú vui tao nhã. Đờn ca tài tử phản ánh tâm tư, tình cảm của người dân miền Nam Việt Nam ở vùng miệt vườn, sông nước với lối sống cần cù, phóng khoáng, cởi mở và can trường..
“Tài tử”, là những cuộc “chơi” đầy phong lưu tao nhã. Người đờn phải có người ca. Đờn càng hay thì tiếng ca càng rung cảm. Khi hai cái điệu tâm hồn ấy càng hòa quyện vào nhau thì người nghe không thể muốn rời.
“Tài tử”, còn là cuộc “chơi” đầy phong cách và ngẫu hứng. Ngày xưa, nghệ sĩ lừng danh trên sân khấu cải lương xuất thân từ tài tử đều là những nghệ sĩ, nhạc sĩ luôn in đậm phong cách riêng của mình từ tiếng đờn, điệu ca và cả cách diễn đã làm say đắm lòng người.
Từ đầu thế kỷ 19, ở Nam bộ chỉ có hai hình thức nghệ thuật chính là tuồng và nhạc lễ. Tuồng là sân khấu diễn tích, phần âm nhạc lấy trống, kèn làm chủ đạo. Nhạc lễ là ban nhạc chuyên phục vụ việc hành lễ, đáp ứng như cầu tâm linh, tín ngưỡng và lấy nhạc cụ dây kéo và bộ gõ làm chủ đạo. Từ thực tiễn nhu cầu cuộc sống, các nghệ sĩ, nghệ nhân tiếp tục sáng tạo ra các giá trị âm nhạc khác và hình thành phong trào đờn cây (tức hòa đờn không có bộ gõ) được nhân dân hưởng ứng nên phát triển nhanh chóng tại các tỉnh Nam bộ.
Đến cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, nhiều quan viên nhà Nguyễn vào đất phương Nam theo phong trào Cần Vương đã sớm kết hợp âm hưởng nhạc Nam bộ với nhạc Huế để sáng tác ra những bản nhạc tài tử và mở các lớp dạy đờn khắp Nam bộ. Đờn ca tài tử nở rộng từ đó…
0 nhận xét: