Mùi Khói Đốt Đồng

Cái nắng tháng ba vừa oi vừa đầy mùi cỏ ngọt của miền Tây tràn về.Thiệt ra, cái mùi khói ám màu rơm rạ ấy đã ăn vào ký ức thành một vệt dư âm rất đậm đặc. Thành ra, dù có xa đồng cách mấy, xa quê cách mấy, vẫn không thể nguôi đi nỗi nhớ.

Ngày trước, đến mùa khói tỏa lam, khen khét thì lũ nhỏ lại í ới gọi nhau đi đào trộm khoai lang, bắp trái về vùi trong đống rạ đang hun hút cháy, rồi hả hê, nô đùa. Tụi nhỏ cứ tự vẽ nên cho riêng mình những câu chuyện thần tiên thật đẹp. Xóm làng sau mùa gặt bỗng mơ hồ trong những cụm khói xám, nghi ngút hương đồng, phảng phất mùi rạ khô.

Mùi khói rất thơm ngọt bay trong buổi chiều hanh khô. Lửa cháy kèm theo những tiếng lách tách. Đó là mấy hạt lúa còn mắc kẹt lại trong rơm. Trẻ con đợi lửa tắt, sẽ lấy cây khều ra những hột gạo thơm nở bung trắng xóa nổi bật giữa đám tro đen ngòm, cứ vậy mà đưa luôn lên miệng nhấm nháp rất hể hả.

Không gian khói sương nghe rõ tiếng trẻ nhỏ đùa nghịch, chạy quanh các bờ ruộng chơi trốn tìm với khói, thoắt ẩn rồi lại thoắt hiện giữa bao la khói. Đứa nấp bên hông trâu, đứa nằm ép xuống bờ ruộng, đứa nhanh chân chạy tìm gò đất. Những con trâu chốc chốc dừng ăn nghển cổ gọi đàn.

Hết trốn tìm lại đi lật tìm trong tro tàn những con cua đồng cháy xém, những hạt thóc sót sau mùa gặt đã nở bung trắng xoá. Rồi nào bắp, nào sắn, nào khoai cứ đem lùi cả vào những đám tro đang còn âm ỉ cháy. Sau chiều, mặt đứa nào đứa nấy đầy lọ lem, vậy mà, cái vị ngọt thơm rất khó mà biến khỏi ký ức của những đứa trẻ quê ấy. Mãi khi lớn lên mới hiểu đó là thứ kỷ niệm ngọt ngào nhất của đời người do quê hương mình tặng thưởng.

Khói đốt đồng gợi ta nhớ về nơi mình sinh ra, lớn dần theo tuổi ấu thơ. Ở đó có hình ảnh của mẹ cần cù, tần tảo với sớm nắng mưa chiều để đến mùa khói đốt đồng cho ta ăn no mặc đẹp, cho ta yêu thêm cánh đồng vào những ngày mùa phụ mẹ đội rơm châm lửa đốt đồng còn ba thì dắt con trâu với cái cộ đưa lúa về sân phơi cho kịp nắng.

Nỗi nhớ nhiều lúc mênh mang, có lúc như dâng trào, rồi lại có những lúc hơi nghèn nghẹn. Bây giờ cũng còn đó biết bao cánh đồng có gốc rạ thân quen hôm nào. Cũng còn đó mùi rơm khô, mùi khói đốt đồng. Nhưng vẫn còn thiếu những cái dáng nho nhỏ nô đùa trên đó.

Mọi người cũng đã lớn, cái kỷ niệm trên cánh đồng ngày nào giờ chỉ còn là một miền ký ức xa xôi. Vẫn nhớ, như những cánh đồng cứ đều đặn thu hoạch sau những tháng ngày cày ải, chăm bón…Không biết bao nhiêu người con từ làng quê ra đi còn mang theo trong kí ức ..mùi khói đốt đồng…/.